Inspreken over Brief GS van 9 december 2022 over Kernenergie – 246839
Met betrekking tot het voornemen om nieuwe kernreactoren te bouwen staan eigenlijk alle seinen op rood: Om te beginnen is het economisch onrendabel: marktpartijen zijn enkel bereid in te stappen als de overheid garant staat voor kostenoverschrijdingen. Deze bedrijven weten gewoon dat een kerncentrale nooit rendabel zal zijn. Er zijn betere manieren om de energietransitie te behalen, de bouw van kerncentrales loopt altijd uit, inclusief enorme kostenoverschrijdingen. Andere punten: uraniumwinning leidt tot vervuiling en brengt grote schade toe aan lokale leefgemeenschappen, uranium zal als grondstof ook schaars worden, in tegenstelling tot wat het kabinet beweert, de veilgheid van centrales is nooit te garanderen, en er is nog steeds geen oplossing voor de opslag van radioactief afval.
Graag wil ik nu, wegens tijdgebrek, twee dingen kort uitlichten: de besluitvorming en de veiligheid omtrent de bouw van twee nieuwe reactoren.
In de brief van Gedeputeerde Staten, wordt gesproken over een benodigd “zorgvuldig proces” dat rekening houdt met de belangen van inwoners.
Op dit punt heeft het kabinet al een valse start gemaakt met het geheime bezoek van minister Jetten aan Borsele, waar hij gepraat heeft met een aantal geselecteerde burgers. Ik, en ik denk met mij een heleboel andere mensen zijn hierdoor ernstig beledigd.
Er wordt gepoogd om maatschappelijke instemming te versmallen tot lokale instemming in de gemeente Borsele. Maar de invloed van een kerncentrale reikt natuurlijk veel verder, met name wanneer het fout gaat. Deze aanpak is echt beledigend voor de intelligentie van de inwonders van Zeeland. Deze 50-er jaren aanpak zet Zeeland op de kaart als een achterlijke provincie waar je wel even een paar kerncentrales kunt neerzetten door middel van handjeklap met een paar dorpsbewoners, ondernemers en lokale politici.
Wij zijn van mening dat het bouwen van twee nieuwe kernreactoren een ingrijpende beslissing is die potentieel het leven van alle inwoners van Zeeland voorgoed ernstig kan verstoren en de provincie in het ergste geval voor lange tijd onleefbaar kan maken.
Hier moet dus niet alleen met de inwoners van Borsele worden gesproken, maar met iedere Zeeuw. Eigenlijk natuurlijk met iedere Nederlander.
Dit is een landelijk verstrekkende ontwikkeling waarvoor inderdaad brede maatschappelijke instemming nodig is. Dat kan in feite enkel door een landelijk bindend referendum.
Er zijn onder de mensen in Zeeland grote zorgen over de veiligheid.
De ligging van Borsele bij de Westerschelde is een belangrijke reden om te kiezen voor deze lokatie. Hier is immers voldoende koelwater aanwezig.
De Westerschelde is echter een open zeearm waar in 1953 nog een grote overstroming heeft plaatsgevonden, bekend als de watersnoodramp.
We zien nu al dat de klimaatverandering voor extreme weersverschijnselen zorgt, en de prognoses voor de zeespiegelstijging worden steeds naar boven bijgesteld. De kansen op calamiteiten worden alleen maar groter, en niemand in deze zaal of hierbuiten kan redelijkerwijs inschatten hoe hoog het water zal staan over 70 jaar, tegen het eind van de eeuw.
De kans op een zeer grote storm met vloedgolven of zelfs een tsunamie wordt steeds waarschijnlijker. Op de website overstroomik.nl, een initiatief van Rijkswaterstaat, zie ik dat het water in het geval van een overstroming in Borsele vier meter hoog komt te staan. Hoe gaan we dan die centrales aan de gang houden en al het opgeslagen radioactief afval daar drooghouden?
Een voorbeeld daarvan zien we in Fukushima, een vergelijkbare installatie aan de Japanse kust, een ramp die nog steeds voortduurt. Op dit moment worden er miljoenen liters aan radioactief koelwater gewoon de oceaan ingepomt omdat men gewoon geen andere oplossing meer heeft. En dit is geen denkbeeldig scenario, dit is keiharde realtiteit.
Ik zal niet flauw doen door u te vragen hoeveel koelwater u bereid bent de Westerschelde in te laten stromen, maar ik wil u wel vragen er alles aan te doen om te voorkomen dat u ooit voor deze beslissing komt te staan.
Aangezien het hier gaat om een beslissing die ook van invloed is op toekomstige generaties (denk aan de niet te garanderen veilige opslag van radioactief afval gedurende honderden jaren) denken wij dat hiervoor een volksraadpleging nodig is in de vorm van een bindend referendum. Minder kan niet.
Verder verwerpen wij het idee van “het expliciet betrekken van burgers bij de uitwerking van het besluit.” Want wij weten al waar dat besluit heengaat.
Wij vragen van Provinciale Staten om werkelijke participatie van de bevolking in de besluitvorming omtrent de bouw van nieuwe kernreactoren mogelijk te maken.
Bedankt voor uw aandacht.